LAW X 10, etappe 3; Gescher Gemen (Borken)

De derde etappe over de X 10 biedt naast natuur ook verschillende industriële en historische hoogtepunten voor de liefhebber. Laat je niet afschrikken door de lengte van 27 km. Deze etappe kun je inkorten. De trip wordt 17 km als je de wandeling in Ramsdorf beeindigt. Vanaf de halte aan de Velenerstrasse in Ramsdorf kun je terug met de bus naar Coesfeld.

   

Ik had me voorgenomen om te stoppen in Ramsdorf. Maar al wandelend kunnen je plannen en doelen veranderen, naar gelang je conditie en de omstandigheden. Zo zijn de treinen deze zaterdag 23 juli 2022 beter gevuld en de aansluiting met de geplande bus naar Gescher wordt niet gehaald. Ruim een halfuur later dan gedacht, stap ik op zaterdagochtend 23 juli 2022 in Gescher bij de bushalte Hofstrasse uit. De reistijd met trein en bus vanuit Oldenzaal, was met ruim 2 uur, rijkelijk lang voor een in kilometers relatief korte afstand. Het eensporige traject van de lijn Enschede Dortmund is daar debet aan. Aangekomen maak ik eerst een korte rondwandeling door de klokken en textielstad, waar veel te zien is.  

Het gebouw hierboven is het hoofdkantoor van de Hueskergroep. Een textielconcern dat al ruim 160 jaar alle hoogte en dieptepunten in de textielindustrie heeft overleefd en nu een florerendbedrijf is. Het fabrieksgebouw zal voor veel Twentenaren, die de tijd van de Twentse textiel hebben meegemaakt, een dejavu gevoel geven, zo van waar ken ik dit pand van. De fabriek oorspronkelijk in 1863 gebouwd door Zwitserse architecten staat nu onder monumentenzorg. 

Even historisch is de klokkengieterij van Petit Edelbrock, hierboven een foto van de werkplaats. Vanaf 1787 zijn ze werkzaam in en vanuit Gescher. Het bedrijf heeft haar oorsprong in Lotharingen en Nederland de website van de firma geeft een mooi en uitgebreid historisch overzicht van dit unieke bedrijf. De klokkenstad Gescher is met recht trots op deze oude ambachtelijke onderneming.

Op deze zaterdagochtend is het rustig in het stadje. De St Pancratiuskerk is open, leuk om binnen te kijken. Lees op een plateau dat de kerk meerdere keren is uitgebreid. De oudste stenen delen dateren van rond 1500, een 500 jaar daarvoor stond er al een houten kerkgebouw. Mij vielen vooral de glas in loodramen op en het massieve stenen doopvont.  

Een barokke stadvilla ooit eigendom van de fabrikantenfamilie Huesker trekt alleen al door het wittepleisterwerk je aandacht, ook dit gebouw staat nu onder monumentenzorg. Je kunt je nu geen voorstelling maken, van wat vroegere vlas en hennepteelt, deze streek economisch hebben gebracht. Net als in Twente is ook hier de industriële revolutie begonnen met de huisnijverheid. 

Op deze warme zomerdag is van het natte land dat nodig is voor de teelt van vlas en hennep geen spoor te bekennen. Het vlakke berkeldal, oorspronkelijk een uitgestrekt nat hoogveengebied is nu een droge stoffige bedoening. De wandeling gaat afwisselend over asfalt en halfverharde wegen en enkele keren direct door de mais en korenvelden. Het graan is rijp en wacht op de oogst, de mais is in groei vertraagd door gebrek aan water. Een paar schaarse bossen geven de wandelaar schaduw, ook de bosgrond is kurkdroog en loofbomen krijgen al de eerste herfstkleuren. Snelle afvoer van water in diepe sloten en grachten is toch geen goed idee met de verandering van het klimaat.

Op de vlakke harde ondergrond loopt het wel gemakkelijk en snel. De intensieve landbouw arealen veranderen voor Ramsdorf. Biotelers Zijn bezig om in kleinere velden een grotere variatie aan groenten en granen te verbouwen. Langs het wandelpad staan soms kleinere houten zelfbedieningshuisjes, hier zijn verse eieren, groenten, fruit en melk te koop en soms zelfs vlees van eigen vee. Het valt op, dat men planmatig bezig is met de omschakeling op  de extensieve biolandbouw. De producten brengt men volgens de infoborden ook zelf aan de man op (bio)markten en bij de lokale winkels en horeca. In Duitsland is dat echt een hype. Dat de kosten wat hoger liggen dan bij de grootgrutter spreekt voor zich, de opbrengst gaat daarvoor wel rechtstreeks naar de boer.

Deze ontwikkeling wordt door de overheid gestimuleerd.  De brochure waarin al 110 boerenbedrijven uit deze omgeving staan vermeld is ook digitaal verkrijgbaar, via deze link kun je hem downloaden. Mocht je met de auto onderweg dan kun je hier een keuze maken uit het aanbod en je voorraad dagvers aanvullen. Helaas voor de boer, deze wandelaar doet geen aankopen tijdens het wandelen is het gewicht van de rugzak bepalend voor je comfort. Het rugzakgewicht moet in de loop van de wandeldag lager worden en beslist niet hoger.

In Ramsdorf steek ik voor het eerst de Bocholter Aa over, daar pauzeer ik wat langer. Lekker afkoelen tijdens een bezichtiging van de St. Walburgakerk en later voor een tweede lunch op een mooi schaduwplekje onder de bomen bij het slot. Als het aan de graven van Gelre had gelegen dan was dit deel van het Münsterland nu NL territorium. De bisschop van Münster was het niet eens met graaf in Bredevoort die het recht opeiste van het graafschap Lohn. Ransdorp werd door Münster een voorgeschoven vestingplaats en de graven van Gelre moesten na de slag om Bredevoort berusten in het verlies van deze regio. Leuke wetenswaardigheden maar je hoeft er niets van te onthouden. het streekmuseum dat nu in het kasteel zit, houdt alles voor je bij. 

Uitgerust, opgefrist en met een blik op de klok en op de kaart neem ik het besluit om de wandeling een andere eindbestemming te geven. Het is drie uur, kan nu ruim een uur wachten op de bus en dan op het drukste moment in de middag naar huis reizen of doorlopen naar Borken Gemen. Dat ligt niet op de route van de X 10 maar op die van de X 4. Die eindbestemming het waterslot in Gemen is een aanlokkelijk doel, daar ben ik al ruim 40 jaar niet meer geweest. Ben benieuwd hoe het er nu bij ligt, de wandeling wordt daarmee 10 km langer en daarvoor ruim ik drie uur in. 

Moet te doen zijn, zelfs als het 2 uur later wordt kan ik nog met bus en trein thuiskomen. Kort achter Ramsdorf verandert het landschap. Het wordt glooiend en het lijkt op het Twentse heuvelland. Net als bij ons zijn de heuvels stuwwallen uit de ijstijd. De X 10 volg ik tot de Lünsberg een heuvel met een hoogte van circa 97 meter. Op de verkeersweg die je oversteekt kun je het hoogteverschil goed zien. Midden op de weg heb je een mooi, maar gevaarlijk uitzicht op de omgeving. In het bos merk je het hoogteverschil niet en het uitzicht is er ook niet. Het loopt hier wat zwaarder op het mulle zandpad. 

Het is even opletten, moet het goede pad kiezen want de X 4 buigt hier af van de X 10. Zodra de afslag is genomen volg je weer de gebruikelijke X op de bomen. Mijn gps helpt in geval van twijfel, het blijft een onmisbaar hulpmiddel bij het lopen van lange afstandpaden. Het handzame apparaat heeft alle wandelkaarten en daarmee alle wandelpaden aan boord. De telefoon hoe slim dan ook, kan daar niet aan tippen. Dit deel vanaf Ramsdorf tot Gemen is natuurreservaat en het is heerlijk om weer wat langer in schaduwrijke bossen te kunnen lopen en de bosgeuren op te snuiven. Na de Lünsberg kom je in het dal van de Homborn, die hier zijn bron heeft. Dit is een rustiek plekje en heel bijzonder in deze droge tijd, er komt nog water uit de bron.

Vanaf hier is het nog een drietal km's naar de eindbestemming de "Jugendburg" in Gemen. Het laatste stuk gaat door de vallei en over de oude Postweg naar de L581. Je loopt een 600 meter over het fietspad voor je rechts het kasteelpark in gaat. Daar steek je Bocholter Aa weer over. Tussentijds heb je een prachtig uitzicht op het slot en het park.

Door de poort kom je op het voorplein van het kasteel dat door het Bisdom Münster wordt gebruikt als opleiding en bezinningscentrum voor jong volwassenen. Het is een uniek centrum  met ruim 42000 overnachtingen en 24.000 gasten op jaarbasis. Al wandeend rond de burcht en op de intieme binnenplaats van de "Freiheit Gemen" kan ik me ook geen betere plek voorstellen om te overnachten. Helaas behoor ik qua leeftijd niet tot de doelgroep.

 
Het paleis zelf is alleen voor gasten toegankelijk, nieuwgierige blikken van buiten wil men niet. Deze wandelaar kan het goed doen met de buitenkant. Door de rustieke kasteel "Freiheit" loop ik de laatste meters van deze wandeling langs de watermolen, door een plantsoen met aan de overkant daarvan de bushalte Johanniskirche. Het is geen straf om hier in de luwte van hoge bomen een halfuur te wachten op de bus RB 51 die me naar het station in Coesfeld brengt en vandaar met de trein naar huis.

Beelden van de wandeltocht staan op de video hieronder. 

Tot slot voor eenieder die belang heeft bij de route, of het kaartmateriaal van deze wandeling, ik heb de route en foto,s  op komoot gezet. Kaarten en tracks zijn (gratis)  te downloaden.