Van Enschede cs naar Nienborg/Heek (bushalte Mühle) een wandeltocht door het Aamsveen (25 km)
Een wandeling van Enschede naar Nienborg
Is dat wel interessant een wandeltocht van 25 km vanuit het centrum van de grootste stad in Twente naar een klein gehucht in Duitsland?
Het is maar net waar je belangstelling naar uit gaat. Deze wandeling is er een van contrasten. Je loopt door en uit de drukke stad met zijn oude en moderne architectuur naar het stille achterland. Halverwege de wandeling kom je in het Aamsveen, eigendom en onder beheer van het Landschap Overijssel.
Eenmaal uit het veengebied loop je in het relatief vlakke agrarische Münsterland. Het is even uitkijken bij het oversteken van de B70 een drukke weg. Je volgt het fiets/voetpad links een paar honderd meter tot de kruising bij restaurant Heidehof. Na passage van Restaurant Heidehof is het nog een tiental km's doorstappen tot Nienborg. Het historische Wigbold Nienborg, is nu, vergader en gasten accommodatie van de Westfaalse Muziek Universiteit, je kan hier als muzikale wandelaar mogelijk ook overnachten.
Dit is natuurlijk ook een wandeling voor iedereen die bijzondere planten en (water) vogels wil zien. Zelfs Flamingo's zijn geen zeldzame verschijning in dit gebied. Er loopt dan ook een Flamingo route door het Aamsveen richting Zwilbrock.
Door de stedelijke bebouwing ervaar je het hoogteverschil in Enschede niet meer. Het station en de directe omgeving daarvan liggen toch een tiental meters lager dan de wijk het "Hogeland". Dit is de eerste bestemming van deze wandeltocht. Kijk je op de grens van de bebouwing achterom dan zie je het hoogteverschil wel. Een mooi beeld van het hoogteverschil in de stad en de waterhuishouding geeft deze brochure van de gemeente Enschede.
De wandeling start als gezegd bij het centraal station. Je loopt vanaf hier over de oude markt langs het stadhuis naar het van Heeksplein. Volg het winkelend publiek dan kan het praktisch niet mis gaan. Vanaf het plein, ga je links richting kruising Boulevard Oldenzaalsestraat. Op deze kruising staat het hoogste gebouw van de stad, de Alphatoren. Deze toren kun je niet missen. Op dit punt ga je naar rechts achter een kerk langs, de Brinkstraat in.
De Brinkstraat is oorspronkelijk een kerkenpad dat liep van de Eschmarke, Holzikerbrink via het Hogeland naar de oude of Jacobuskerk op de markt.
Het eerste deel van de tocht gaat dus door de stad en over de Twentse stuwwal. Je loopt over de historische Eschmarke met zijn 3 km lange Brinkstraat. De marke is een oude rechts- bestuur- en beheervorm van de gebiedsindeling in Twente.
De Esmarke is nu voor het grootste deel opgenomen in de wijk het Hogeland. De Brinkstraat volgend loop je over het viaduct van de snelweg A35 en kom je bij de kruising van de Zuid-Eschmarke rondweg. Die steek je over en hier ga je rechtdoor over de Roodmolenweg tot het Aamsveen.
Dit veengebied en natuurreservaat Aamsveen is een een van de weinige plekken in Nederland waar ook nu nog hoogveen wordt gevormd. Een levend monument met bijzondere planten en dieren, ook de adder laat zich hier soms zien.
Door het Aamsveen lopen maar weinig wandelpaden, de meeste bezoekers komen hier op de fiets en blijven op de verharde ondergrond. Nu in het natte voorjaar laat je het ondanks de verbodsborden wel uit je hoofd om ook maar een stap buiten het pad te zetten.
Je zakt zo weg in drijfnatte veen. Het veengebied ligt in een kom. In de ijstijd ooit door rivieren van ijs gevormd. De kom loopt in het westen over in de Glanerbeek die het overtollige water afvoert naar de Dinkel. In in het zuiden loopt het overschot aan water weg naar de Aa bij ons beter bekend als de Buurserbeek die als Schipbeek in de Regge uitkomt.
Hoewel Enschede relatief hoog ligt op de Twentse stuwwal komt het water van de stad niet in het Aamsveen.
Aan de Duitse zijde is het hoogveen gebied voor onze begrippen nog uitgestrekt het heeft een oppervlak van bijna 900 hectare. Het is jammer genoeg niet aaneengesloten het Hündfeldermoor grenst nog wel aan het Aamsveen.
Het lijkt erop dat het gebied zich behoorlijk heeft hersteld van de veenbrand die in 2011 moeilijk was te bestrijden. Met zware voertuigen kom je nu eenmaal het veengebied niet in. Oorspronkelijk was het moerasgebied nog veel groter het liep tot de zandrug bij Nienborg daar lag de weg van Münster naar Deventer. Nu zijn er nog wat veenresten die staan bekend onder de naam Graesermoor en Epervenn.
Het deel dat bekend staat onder de naam Greasermoor laten we rechts van ons liggen tijdens de wandeling. Dit omdat de weg die door dit veen loopt in het broedseizoen vanaf 15 maart tot midden juli is afgesloten voor wandelaars. Een alternatieve route gaat vanaf restaurant Heidehof over de regio wandelroute X10. Dit is een optie maar hier loop je over een een fietspad langs een weg die nogal druk wordt bereden. Daarom kies ik voor de rustige Heekervennweg die we bereiken door na een paar honderd meter links het bos in te gaan en het bord te volgen fietspad station Epe.
Je loopt nu door relatief jong productiebos want de meeste bosbestanden in het Münsterland zijn rond 1800 gekapt. Dit om te voldoen aan de vraag naar (brand)hout in Nederland. Daarna is men begonnen met het afgraven van het veen. Pas na 1975 is men hier gestopt met het afgraven. De ondergrond is nu in gebruik als vochtige landbouwgrond.
Als je het bos uitkomt zie de blokhut die hieronder is afgebeeld. Je kunt hier een doorsteek maken naar het station in Epe, volg de aangegeven wandeling/fietsroute naar het station met een lengte van ongeveer circa 3 km. In het weekend moet je voor dit alternatief gaan omdat er dan vanaf Nienborg geen busverbinding is.
Recht voor je zie je de Heekervennweg. op werkdagen kun je rechtdoor lopen over een afstand van iets meer dan 5 km dus ruim een uur. Nu ben je in de buurt van de autosnelweg A31 dat hoor je. Het laatste stuk tot Nienborg volg je de wandelroute X6 die brengt je door een bos naar een viaduct onder de snelweg door naar het historische Nienborg aan de Dinkel.
Terug naar Enschede gaat met de regiobus van RVM lijn 77 die vertrekt uitsluitend op werkdagen om het uur van bushalte Nienborg Mühle. De bus brengt je naar het station in Gronau. Let op in het weekend is er geen busverbinding, je kunt dan een taxi nemen naar het station in Epe of Gronau. De laatste bus vertrekt van deze halte op werkdagen om 19:47. Actuele informatie vindt je op deze website van de vervoerder.
Dit veengebied en natuurreservaat Aamsveen is een een van de weinige plekken in Nederland waar ook nu nog hoogveen wordt gevormd. Een levend monument met bijzondere planten en dieren, ook de adder laat zich hier soms zien.
Door het Aamsveen lopen maar weinig wandelpaden, de meeste bezoekers komen hier op de fiets en blijven op de verharde ondergrond. Nu in het natte voorjaar laat je het ondanks de verbodsborden wel uit je hoofd om ook maar een stap buiten het pad te zetten.
Je zakt zo weg in drijfnatte veen. Het veengebied ligt in een kom. In de ijstijd ooit door rivieren van ijs gevormd. De kom loopt in het westen over in de Glanerbeek die het overtollige water afvoert naar de Dinkel. In in het zuiden loopt het overschot aan water weg naar de Aa bij ons beter bekend als de Buurserbeek die als Schipbeek in de Regge uitkomt.
Hoewel Enschede relatief hoog ligt op de Twentse stuwwal komt het water van de stad niet in het Aamsveen.
Aan de Duitse zijde is het hoogveen gebied voor onze begrippen nog uitgestrekt het heeft een oppervlak van bijna 900 hectare. Het is jammer genoeg niet aaneengesloten het Hündfeldermoor grenst nog wel aan het Aamsveen.
Het lijkt erop dat het gebied zich behoorlijk heeft hersteld van de veenbrand die in 2011 moeilijk was te bestrijden. Met zware voertuigen kom je nu eenmaal het veengebied niet in. Oorspronkelijk was het moerasgebied nog veel groter het liep tot de zandrug bij Nienborg daar lag de weg van Münster naar Deventer. Nu zijn er nog wat veenresten die staan bekend onder de naam Graesermoor en Epervenn.
Het deel dat bekend staat onder de naam Greasermoor laten we rechts van ons liggen tijdens de wandeling. Dit omdat de weg die door dit veen loopt in het broedseizoen vanaf 15 maart tot midden juli is afgesloten voor wandelaars. Een alternatieve route gaat vanaf restaurant Heidehof over de regio wandelroute X10. Dit is een optie maar hier loop je over een een fietspad langs een weg die nogal druk wordt bereden. Daarom kies ik voor de rustige Heekervennweg die we bereiken door na een paar honderd meter links het bos in te gaan en het bord te volgen fietspad station Epe.
Je loopt nu door relatief jong productiebos want de meeste bosbestanden in het Münsterland zijn rond 1800 gekapt. Dit om te voldoen aan de vraag naar (brand)hout in Nederland. Daarna is men begonnen met het afgraven van het veen. Pas na 1975 is men hier gestopt met het afgraven. De ondergrond is nu in gebruik als vochtige landbouwgrond.
Als je het bos uitkomt zie de blokhut die hieronder is afgebeeld. Je kunt hier een doorsteek maken naar het station in Epe, volg de aangegeven wandeling/fietsroute naar het station met een lengte van ongeveer circa 3 km. In het weekend moet je voor dit alternatief gaan omdat er dan vanaf Nienborg geen busverbinding is.
Recht voor je zie je de Heekervennweg. op werkdagen kun je rechtdoor lopen over een afstand van iets meer dan 5 km dus ruim een uur. Nu ben je in de buurt van de autosnelweg A31 dat hoor je. Het laatste stuk tot Nienborg volg je de wandelroute X6 die brengt je door een bos naar een viaduct onder de snelweg door naar het historische Nienborg aan de Dinkel.
Terug naar Enschede gaat met de regiobus van RVM lijn 77 die vertrekt uitsluitend op werkdagen om het uur van bushalte Nienborg Mühle. De bus brengt je naar het station in Gronau. Let op in het weekend is er geen busverbinding, je kunt dan een taxi nemen naar het station in Epe of Gronau. De laatste bus vertrekt van deze halte op werkdagen om 19:47. Actuele informatie vindt je op deze website van de vervoerder.
De wandeling opgenomen en gelopen op een uitgesproken heldere voorjaarsdag 22 maart 2019
Kaartmateriaal en de routetrack voor je navigatie kun je via de website van outdooractive hieronder verkrijgen.
